Rahim filmi nedir?
Rahim filmi, çocuk
sahibi olmak isteyen kadınlara uygulanan önemli bir röntgen incelemesidir. Bu
incelemede amaç, rahim içyapısı hakkında fikir sahibi olmak, ayrıca rahmi
yumurtalıklara bağlayan kanalların durumunu, açık olup olmadığını öğrenmektir.
İşlem yaklaşık 5 dakika sürer ve hastanın hastanede yatmasına gerek yoktur.
Rahim filmi
nasıl çekilir?
Rahim
filmi, adet kanaması bittikten yaklaşık 1-2 gün sonra çekilir. Hasta
jinekolojik muayene pozisyonunda hazırlanır. Dış genital bölge ve vajina solüsyonlarla
temizlendikten sonra, vajinaya spekulum yerleştirtilerek, rahim ağzı görünür
hale getirilir. Ardından rahim ağzına bir kanül yerleştirilir. Daha sonra bu
kanülden, rahim içine, röntgen ışığında görülebilen, sıvı bir madde yavaşça
enjekte edilir. Bu madde önce rahim içini doldurur ve sonra rahimi
yumurtalıklara bağlayan iki kanalla geçmeye başlar. Kanallarda ilerleyen sıvı,
daha sonra kanalların ucundan batın iç boşluğuna dökülür. Tüm bu işlem
esnasında, sıvının rahim ve kanallar içindeki hareketi doktor tarafından
ekranda izlenir ve belli aralıklarla röntgen filmi çekilir. Daha sonra bu
çekilen görüntüler incelenir ve raporlanır. Görüntüler, hastaya rapor ile
beraber, film veya CD olarak verilir.
Rahim
filmi ile konulan teşhisler nedir?
Rahim
filmi ile rahim iç boşluğunun yapısını bozan bir problem (rahim iç zarında
yapışıklık, polip, doğumsal perde, doğumsal şekil bozuklukları vb.) olup
olmadığı ve rahimi yumurtalıklara bağlayan kanallarda bir tıkanıklık olup
olmadığı anlaşılır. Ayrıca kanalların yapısın bozan hastalıkların (hidrosapenks,
rahim tüberkülozu vb.) teşhisi de konur.
Rahim
filmi ağrılı mıdır?
Rahim
filminden sonra, 5-10 dakika kadar kramp tarzı ağrı olabilir. Bazı kadınlarda
ise bu kramplar birkaç saat sürebilir. Bu kramplar adet ağrısı gibi olup işlem
öncesinde veya kramp oluştuğunda alınacak ilaçlarla etkili bir şekilde
azaltılabilir.
Bunun
yanı sıra “rahim filminin çok ağrılı olduğu” ilgili bir şehir efsanesi her
zaman vardır. Bu nedenle, bazı kadınlarda rahim filmi çektirme fobisi
oluşmuştur. Bu kadınlarda korkuya bağlı olarak, işlem esnasında panikleme ve istem
dışı hareketler, zaman zaman karşılaştığımız bir durumdur. İşte bu hastalar, damardan
verilen ilaçlarla, işlem sırasında kısa süreliğine uyutulabilir. Ancak işlem
esnasında uyutulmak isteyen hastaların, işlemden önceki 8 saat içinde sıvı ve
besin almamalıdır.
Rahim
filmi tedavi edici midir?
Hastalarda
şayet bir problem saptanmamış ise, film sonrası ilk 3 ayda gebelik şansının arttığı bilinmektedir. Bilimsel olarak
kanıtlanmamakla beraber, rahim filmi incelmesi ile kanallardaki ufak
tıkanıklıkların açıldığına inanılmaktadır.
Rahim
filminin bir zararı var mıdır?
Rahim
filmi genel olarak güvenilir bir yöntemdir. Ancak bazı riskleri de vardır. Risk
oranı ise %1 civarındadır.
Enfeksiyon en ciddi risktir. Enfeksiyon
genelde mevcut enfeksiyonun üstüne gelişir ve süreci ağırlaştırır. Enfeksiyon,
kanallarda kalıcı hasar yapabildiği için önemlidir. Bu nedenle bazen koruyucu
antibiyotik kullanmakta fayda vardır. Özellikle rahim filminden birkaç gün
sonra gelişecek yüksek ateş durumunda hastalar, mutlaka doktorlarına
başvurmalıdır.
İşlem
sırasında kısa süreli baygınlık hissi
çok nadir olabilir. Yine işlem esnasında verilen maddeye karşı alerji ve 1-2 gün süreli vajinal kanama
nadiren görülebilir.
Rahim
filmi çekilen ay korunmak gerekir mi?
Bu
konu tartışmalıdır. Öncelikle işlem esnasında, olası bir gebelik mutlaka ekarte
edilmiş olmalıdır. Mevcut bir gebelik esnasında yanlışlıkla rahim filmi
çekilmiş ise, işlem esnasında kullanılan maddenin ve radyasyonun bebeğe zarar
verme olasılığı vardır. Bu ihtimali azalmak için adet kanaması bittikten hemen
sonraki 1-2 gün içinde filmi çekmek gerekir. Bazı doktorlar rahim filmi sonrası
ilk ay korunmayı önermekte, bazıları ise önermemektedir. Gelişmekte olan
yumurtanın, film esnasında olumsuz etkilenebileceği düşünülse de, bu konuda bir
netlik yoktur.
Rahim
filmine alternatif yöntemler var mıdır?
Ultrason
eşliğinde, rahim içine enjekte edilen bazı sıvılarla yapılan incelemeler söz
konudur. Bu incelemelerin rahim filmine göre bazı avantajları ve dezavantajları
mevcuttur. Ayrıca laparoskopi denilen
ameliyatla da direk olarak kanalların geçirgenliği araştırılabilir. Ancak bu
yöntem rahim iç boşluğu hakkında fikir vermez.