RAHİM FİLMİ (HSG)





Rahim filmi nedir?

Rahim filmi, çocuk sahibi olmak isteyen kadınlara uygulanan önemli bir röntgen incelemesidir. Bu incelemede amaç, rahim içyapısı hakkında fikir sahibi olmak, ayrıca rahmi yumurtalıklara bağlayan kanalların durumunu, açık olup olmadığını öğrenmektir. İşlem yaklaşık 5 dakika sürer ve hastanın hastanede yatmasına gerek yoktur.

Rahim filmi nasıl çekilir?

       Rahim filmi, adet kanaması bittikten yaklaşık 1-2 gün sonra çekilir. Hasta jinekolojik muayene pozisyonunda hazırlanır. Dış genital bölge ve vajina solüsyonlarla temizlendikten sonra, vajinaya spekulum yerleştirtilerek, rahim ağzı görünür hale getirilir. Ardından rahim ağzına bir kanül yerleştirilir. Daha sonra bu kanülden, rahim içine, röntgen ışığında görülebilen, sıvı bir madde yavaşça enjekte edilir. Bu madde önce rahim içini doldurur ve sonra rahimi yumurtalıklara bağlayan iki kanalla geçmeye başlar. Kanallarda ilerleyen sıvı, daha sonra kanalların ucundan batın iç boşluğuna dökülür. Tüm bu işlem esnasında, sıvının rahim ve kanallar içindeki hareketi doktor tarafından ekranda izlenir ve belli aralıklarla röntgen filmi çekilir. Daha sonra bu çekilen görüntüler incelenir ve raporlanır. Görüntüler, hastaya rapor ile beraber,  film veya  CD olarak verilir.

         Rahim filmi ile konulan teşhisler nedir?

      Rahim filmi ile rahim iç boşluğunun yapısını bozan bir problem (rahim iç zarında yapışıklık, polip, doğumsal perde, doğumsal şekil bozuklukları vb.) olup olmadığı ve rahimi yumurtalıklara bağlayan kanallarda bir tıkanıklık olup olmadığı anlaşılır. Ayrıca kanalların yapısın bozan hastalıkların (hidrosapenks, rahim tüberkülozu vb.) teşhisi de konur.

         Rahim filmi ağrılı mıdır?

      Rahim filminden sonra, 5-10 dakika kadar kramp tarzı ağrı olabilir. Bazı kadınlarda ise bu kramplar birkaç saat sürebilir. Bu kramplar adet ağrısı gibi olup işlem öncesinde veya kramp oluştuğunda alınacak ilaçlarla etkili bir şekilde azaltılabilir.
       Bunun yanı sıra “rahim filminin çok ağrılı olduğu” ilgili bir şehir efsanesi her zaman vardır. Bu nedenle, bazı kadınlarda rahim filmi çektirme fobisi oluşmuştur. Bu kadınlarda korkuya bağlı olarak, işlem esnasında panikleme ve istem dışı hareketler, zaman zaman karşılaştığımız bir durumdur. İşte bu hastalar, damardan verilen ilaçlarla, işlem sırasında kısa süreliğine uyutulabilir. Ancak işlem esnasında uyutulmak isteyen hastaların, işlemden önceki 8 saat içinde sıvı ve besin almamalıdır.

          Rahim filmi tedavi edici midir?

       Hastalarda şayet bir problem saptanmamış ise, film sonrası ilk 3 ayda gebelik şansının arttığı bilinmektedir. Bilimsel olarak kanıtlanmamakla beraber, rahim filmi incelmesi ile kanallardaki ufak tıkanıklıkların açıldığına inanılmaktadır.

           Rahim filminin bir zararı var mıdır?

         Rahim filmi genel olarak güvenilir bir yöntemdir. Ancak bazı riskleri de vardır. Risk oranı ise %1 civarındadır.
       Enfeksiyon en ciddi risktir. Enfeksiyon genelde mevcut enfeksiyonun üstüne gelişir ve süreci ağırlaştırır. Enfeksiyon, kanallarda kalıcı hasar yapabildiği için önemlidir. Bu nedenle bazen koruyucu antibiyotik kullanmakta fayda vardır. Özellikle rahim filminden birkaç gün sonra gelişecek yüksek ateş durumunda hastalar, mutlaka doktorlarına başvurmalıdır.
        İşlem sırasında kısa süreli baygınlık hissi çok nadir olabilir. Yine işlem esnasında verilen maddeye karşı alerji ve 1-2 gün süreli vajinal kanama nadiren görülebilir.

           Rahim filmi çekilen ay korunmak gerekir mi?

          Bu konu tartışmalıdır. Öncelikle işlem esnasında, olası bir gebelik mutlaka ekarte edilmiş olmalıdır. Mevcut bir gebelik esnasında yanlışlıkla rahim filmi çekilmiş ise, işlem esnasında kullanılan maddenin ve radyasyonun bebeğe zarar verme olasılığı vardır. Bu ihtimali azalmak için adet kanaması bittikten hemen sonraki 1-2 gün içinde filmi çekmek gerekir. Bazı doktorlar rahim filmi sonrası ilk ay korunmayı önermekte, bazıları ise önermemektedir. Gelişmekte olan yumurtanın, film esnasında olumsuz etkilenebileceği düşünülse de, bu konuda bir netlik yoktur.

            Rahim filmine alternatif yöntemler var mıdır?

     Ultrason eşliğinde, rahim içine enjekte edilen bazı sıvılarla yapılan incelemeler söz konudur. Bu incelemelerin rahim filmine göre bazı avantajları ve dezavantajları mevcuttur.  Ayrıca laparoskopi denilen ameliyatla da direk olarak kanalların geçirgenliği araştırılabilir. Ancak bu yöntem rahim iç boşluğu hakkında fikir vermez.