Son yıllarda gelişen ultrason
teknolojisi ve artan bilgi birikimi, anne karnında bebeği daha iyi muayene
etmemize olanak vermiştir. Bu anne ve bebek sağlığı açısından birçok fayda
sağlamıştır. Ama bunun yanı sıra, bazı gebelere de gereksiz yere stresli
zamanlar yaşatmıştır. Biz bebekleri, ultrasonla muayene ederken bazı bulgular
görürüz. Bebeğin kalbinde parlak nokta, göbek kordonunda damar eksikliği veya
koroid pleksus kisti gibi. Normal gebeliklerde de görülebilen, ancak problemli
bebeklerde daha fazla görülen bu bulgular, bir hastalık, sakatlık değil normalde
de görülebilen bulgulardır ve sadece bebeğin biraz daha ayrıntılı muayene
edilmesini gerektirir.
Koroid pleksus nedir?
Beynin hem sol hem de sağ
tarafında bulunan ve beyin-omurilik sıvını üreten bez yapısına koroid pleksus
denir. Bu sıvı beyin ve omuriliği dış ortamdan korur ve yaralanmalarını önler.
Koroid pleksus gebeliğin ilk 3 ayından itibaren ultrasonda oldukça net görülür
ve beyin bu bezin etrafında gelişir.
Koroid Pleksus Kisti Nedir?
Koroid pleksus kisti, beyindeki
koroid pleksus içinde oluşan, sıvı dolu bir kesedir. Bazı bebeklerde, anne
karnında koroid pleksus kisti bulunur ve genellikle gebeliğin 4-5 veya 6. aylarında
ultrasonda görünür. Bu kist gebeliklerin yaklaşık yüzde 1-2'sinde görülür.
Genellikle herhangi bir problem yaratmaz ve doğumdan önce kendi kendiliğinden
düzelir. Bu kistler erkek ve kız bebeklerde eşit oranda görülür.
Koroid pleksus kisti neden oluşur?
Koroid pleksus kistlerinin nedeni
tam olarak bilinmez. Ancak bilinen şudur, ürettiği sıvı, bezin içinde bir
miktar birikince bu kistler oluşur. Bu kistler, çeşitli boyutlarda, bir veya
birkaç tane olabilir.
Koroid pleksusu kisti bebeği nasıl etkiler?
Koroid pleksus, beynin sinir
sistemi ile ilgili değildir. Yani düşünme ya da akıl yürütme veya hareket etme
ile ilgili bir alan değildir. Bebeğin zekası üzerinde etkisi yoktur. Otizm gibi
herhangi bir durumla ilgisi yoktur. Tek başına başına görüldüğünde, diğer tüm
sistemler normal ise bir probleme yol açmaz. Entelektüel bozukluk veya sakatlık
yapmaz.
Koroid pleksus kisti hangi açıdan önemlidir?
Bu kist trizomi 18 denilen bir
genetik hastalıkta daha sık görülür. Bu hastalık oldukça ağır bir tablodur ve
bebeğin diğer organlarında da büyük problemler vardır. Bu nedenle, bu bebekler
ya anne karnında ya da doğumdan sonra kaybedilir. Çok az bir kısmı, sadece %5’i
bir yaşını tamamlar ve ağır sakatlıkları vardır. Bu bebeklerin kalplerinde,
ellerinde ve diğer organlarında ciddi sakatlıklar vardır. Bu hastalık 3000
doğumda bir görülür. Trizomi 18'li birçok fetusta da koroid kisti bulunurken,
koroid pleksus kisti olanların sadece çok küçük bir yüzdesinde trizomi 18
bulunur. Anlaşıldığı üzere, Trizomi 18'li bir bebekte, koroid pleksus kisti
bulgusu dışında birçok sakatlık ultrasonda görülür.
Koroid pleksus kisti görüldüğünde ne yapılır?
Koroid pleksus kisti görüldüğünde,
bebeğin ultrasonda ayrıntılı bir şekilde incelenmesi gerekir. Bu incelemede,
bebeğin kalbine, ellerine ve diğer organlarına ayrıntılı olarak bakılır. Burada
amaç, yukarıda bahsedilen sakatlıkları araştırmak veya koroid pleksus kisti
gibi ek bir bulgu olup olmadığına bakmaktır. Şayet riski yükselten ek bulgular
veya sakatlıklar görülürse, amnitosentez denilen, anne karnından iğneyle
girilip, bebekten su alma işlemi gebeye önerilebilir. Burada amaç bebeğin
genetik yapısını öğrenmektir. Çünkü bebeğin genetik olarak sağlam olduğunu
gösterecek kesin test amniyosentezdir. Şayet ultrasonda ek bir bulgu veya
sakatlık görülmez ise ve daha önce tarama testlerinde risk düşük çıkmış ise, ekstra
bir şey yapılmaz ve bu kistten korkmaya artık gerek yoktur.
Koroid pleksus kisti için tedavi nedir?
Bu kist herhangi bir tedavi
gerektirmez, çünkü büyük çoğunluğu 26 haftaya kadar kendiliğinden kaybolur. Çok
nadiren koroid pleksus kisti doğum sonrası 6 aya kadar devam edebilir. Ancak bu
durum bebekte hiçbir probleme yol açmaz ve bebekler normal gelişir.
